แบบจำลองของเหตุผล (ปกแข็ง) พิมพ์จำนวนจำกัด / จรรยา อำนาจพันธุ์พงศ์ / สมมติ

ความเรียงว่าด้วยเหตุผลที่ประกอบขึ้นรูปด้วยถ้อยคำแห่งกวีนิพนธ์โดยแท้

ผลงานล่าสุดของ จรรยา อำนาจพันธุ์พงศ์ โดยรูปแบบ ไม่ว่าจะเรียกขานงานชิ้นนี้ว่าเป็นอะไร ทั้งเรื่องเล่าเปิดเปลือยความคิด ความเรียงที่ถักทอด้วยถ้อยคำแห่งกวีนิพนธ์ กระทั่งบทบันทึกของกวีคนหนึ่ง ทั้งหมดที่ว่ามา ยังไม่อาจนิยามงานเขียนชิ้นนี้ได้ด้วยความหมายที่ครบถ้วน

‘แบบจำลองของเหตุผล’ รวบรวมก้อนความคิดทั้งหมด [231] ชิ้น ความหนา 324 หน้า บรรจุประโยค ถ้อยคำ วลี และความคิดของกวีคนหนึ่ง เป็นความเรียงว่าด้วยเหตุผลที่ประกอบขึ้นรูปด้วยถ้อยคำแห่งกวีนิพนธ์โดยแท้

จรรยา เขียนไว้ในบทหนึ่งของเล่มว่า “...แบบจำลองนั้นวางตำแหน่งของมันในหนังสือเล่มหนึ่ง ใช่ มันก็แค่หนังสือเล่มหนึ่ง ซึ่งฉันเขียนความหมายของมันเหมือนการวาดรูปบนกำแพงต้องห้าม เราจะก้าวข้ามไปจากการรับรู้ที่ไม่เท่าเทียม เพื่อได้ตระหนักว่า หลังกำแพงเหล่านั้นจะมีใครสักคนกำลังดื่มกาแฟที่ขมกว่า และเขาปรารถนาอย่างยิ่งที่จะทุบทำลายกำแพงนั้นลงสักวัน...”

‘แบบจำลองของเหตุผล’ เป็นงานเขียนที่จัดวางตัวเองในตำแหน่งที่พอเหมาะพอดี มีลักษณะที่คล้ายท่วงทำนองของงาน โจเซฟ จูแบรต์ (Joseph Joubert) นักเขียนความเรียงชาวฝรั่งเศสในศตวรรษที่ 18 และหาก จูแบรต์ เขียนไว้ว่า “หากปราศจากหน้าที่แล้ว ชีวิตช่างบอบบางและไร้โครงสร้าง มันไม่อาจคงตัวอยู่ได้เลย” เราก็คงจะบอกได้ว่า ‘แบบจำลองของเหตุผล’ คือภาระหน้าที่ของ จรรยา อำนาจพันธุ์พงศ์ ในฐานะที่กวีจะพึงมีต่อถ้อยคำและผู้อ่านของเขา

งานเขียนเล่มสำคัญนี้ของจรรยา สะท้อนให้เห็นว่างานประเภทความเรียง บทบันทึก ข้อเขียนเชิงทัศนะแบบกวีนิพนธ์ของนักเขียนไทย ไปไกลกว่าการรวม ‘คำคม’ และ ‘ข้อคิดให้กำลังใจ’ ที่มีอยู่เกลื่อนกลาดและดาษดื่น เพราะงานชิ้นนี้ วางตัวคู่ขนานไปกับความคิดทางปรัชญาที่ว่าด้วยการแสวงหาเหตุผลที่ตนยึดถือ เป็นการตั้งคำถามต่อกระบวนทัศน์สามานย์ที่ตั้งตนเป็นใหญ่ให้ผู้คนหยิบฉวยไปใช้ในนามของเหตุผล

‘แบบจำลองของเหตุผล’ คือการยก 'ทุกภาวะ' ที่มนุษย์เผชิญมาวางเรียงอย่างเป็นระเบียบ พร้อมชำแหละด้วยมีดที่คมที่สุดจากความคิดของนักเขียน เขาใช้สำนึกของกวีเป็นอาวุธในการเขียน สำลักความคิดที่อยู่ภายในออกมาเป็นภาษาในระดับที่ต้องโค้งคำนับ
====================

หนังสือเล่มสำคัญนี้ จัดพิมพ์จำนวนจำกัด